Ακαδημαϊκή Έρευνα & Αγορά: Όταν η Θεωρία Γίνεται Πράξη στην Ελλάδα

Αυτή, άλλωστε, αποτελεί την εικόνα-στερεότυπο που έχουμε οι περισσότεροι όταν φανταζόμαστε έναν άνθρωπο να πραγματοποιεί ακαδημαϊκή έρευνα, στην Ελλάδα. Φανταζόμαστε έναν άνθρωπο ταγμένο σε μια αποστολή, που ζει και εργάζεται σε ένα παράλληλο -ακατανόητο για τους περισσότερους από εμάς- σύμπαν. Μόνο που αυτή πλέον αποτελεί τη μισή αλήθεια.

Οι ερευνητές–υπότροφοι του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ), στο ερευνητικό κέντρο Δημόκριτος, δεν περιορίζονται στην ακαδημαϊκή έρευνα, σε συνέδρια και δημοσιεύσεις. Βγάζουν την εργαστηριακή φόρμα τους και συνεργάζονται παράλληλα με μεγάλες, πολυεθνικές εταιρείες και τα στελέχη τους, μαθαίνουν να εργάζονται σύμφωνα με τις πραγματικές ανάγκες και τις πιεστικές προθεσμίες της αγοράς. Βλέπουν τη θεωρία να γίνεται πράξη. Την έρευνά τους να μεταφράζεται, σε πολλές περιπτώσεις, σε πραγματικό προϊόν.

Eδώ και τέσσερα χρόνια, μέσα από το πρόγραμμα βιομηχανικών υποτροφιών δωρεάς ΙΣΝ, στον Δημόκριτο, για διδακτορικούς και μεταδιδακτορικούς φοιτητές και σε συνεργασία με 61 ελληνικές και πολυεθνικές επιχειρήσεις, βλέπουμε να συμβαίνει κάτι που λείπει από την Ελλάδα: να συνδέεται η ακαδημαϊκή έρευνα με την αγορά. Καθένας από τους 74, συνολικά υποτρόφους, από διαφορετικούς τομείς, όπως της νανοτεχνολογίας, των τηλεπικοινωνιών και των πυρηνικών και ραδιολογικών επιστημών, έχει την ευκαιρία, για πρώτη φορά στην ερευνητική πορεία του, να βγει από τα όρια του εργαστηρίου, να συνεργαστεί με εταιρείες και να τις βοηθήσει να δώσουν λύσεις σε υπαρκτά προβλήματα και ανάγκες.

Από το 2017, O Κοσμάς Έλληνας, ένας από τους υποτρόφους του ΙΣΝ στον Δημόκριτο, μελετά τη χρήση της επιστήμης της νανοτεχνολογίας για τη βελτίωση της αποδοτικότητας ενός προϊόντος καθημερινής ανάγκης. Λίγοι μόνο μήνες μάς χωρίζουν από την ημέρα που θα μπορούμε να βρούμε στα ράφια καταστημάτων λιανικής πώλησης το ξυραφάκι νέας τεχνολογίας της ΒΙC, απολαμβάνοντας τα οφέλη της έρευνας τριών και πλέον χρόνων και της συνεργασίας ανάμεσα σε έναν Έλληνα ερευνητή και μιας επιτυχημένης εταιρείας, με παρουσία σε όλο τον κόσμο.

Παράλληλα, η υπότροφος Μαρία Αμέντα, σε συνεργασία με τον Όμιλο ΤΙΤΑΝ, ενός από τους κορυφαίους παραγωγούς τσιμέντου και κονιαμάτων, μελετά την αξιοποίηση ορυκτών για τη δημιουργία “έξυπνου” τσιμέντου. Σκοπός τους είναι να ενισχύσουν την ικανότητα που έχει το τσιμέντο να «αυτοθεραπεύεται», με σκοπό να δημιουργήσουν ένα πιο αποτελεσματικό υλικό που μπορεί να συμβάλλει σημαντικά στη μείωση του τεράστιου κόστους συντήρησης για το ελληνικό δημόσιο –και όχι μόνο– των έργων υποδομής. Και αυτοί οι νέοι, Έλληνες ερευνητές αποτελούν δύο μόνο περιπτώσεις του προγράμματος βιομηχανικών υποτροφιών ΙΣΝ στον Δημόκριτο, που φανερώνουν τις απίστευτες προοπτικές των Ελλήνων ερευνητών στη χώρα μας, όταν τους δίνεται η ευκαιρία να αφιερωθούν απερίσπαστα στην έρευνά τους και να συνεργαστούν με την αγορά.

Πέρα από τον προφανή αντίκτυπο της δωρεάς μας για τη στήριξη των Ελλήνων ερευνητών και επιστημόνων και την αλλαγή της κουλτούρας στη χώρα μας που «θέλει» την ακαδημαϊκή έρευνα αποκομμένη από την αγορά, συμβαίνει αθόρυβα και κάτι ακόμη, εξίσου σημαντικό∙ καλλιεργείται μια τάση αντιστροφής του φαινομένου του «brain drain» στην Ελλάδα, καθώς δίνονται τα κίνητρα σε Έλληνες ερευνητές να πραγματοποιήσουν την έρευνά τους στη χώρα μας.

«Όταν το 2015 συζητούσαμε με την ομάδα του Δημόκριτου για τη στήριξη του προγράμματος βιομηχανικών υποτροφιών, μιλούσαμε για κάτι πρωτοποριακό για τα ελληνικά δεδομένα. Παρά τον συστηματικό σχεδιασμό και την ενδελεχή προετοιμασία του προγράμματος, γνωρίζαμε ότι αποτελούσε μια πρόκληση, καθώς δεν υπήρχε η εμπειρία και η γνώση από κάποιο παρόμοιο εγχείρημα», δήλωσε η Ελένη Αγουρίδη, μέλος του Τμήματος Διαχείρισης Δωρεών του ΙΣΝ. «Είμαστε ιδιαίτερα υπερήφανοι που όχι μόνο «κερδήθηκε» αυτό το στοίχημα αλλά για τα εντυπωσιακά αποτελέσματα της συνέργειας του ερευνητικού οικοσυστήματος με τον κλάδο της βιομηχανίας, προς όφελος όλων των εμπλεκομένων και κυρίως προς όφελος των υποτρόφων που κατάφεραν να πετύχουν, παραμένοντας στην Ελλάδα, σημαντικά βήματα στην επαγγελματική τους σταδιοδρομία».

Το πρόγραμμα βιομηχανικών υποτροφιών ΙΣΝ στον Δημόκριτο, και μέσα από την ίδρυση του Γραφείου Καινοτομίας στο ερευνητικό κέντρο, έχει ανοίξει τον δρόμο για τη δημιουργία και άλλων αντίστοιχων προγραμμάτων στη χώρα, ενώ κατατάχθηκε ανάμεσα στα καλύτερα προγράμματα που προωθούν την καινοτόμο επιχειρηματικότητα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μεταξύ χωρών με μεγάλη παράδοση στον τομέα, όπως τη Γαλλία και τη Δανία.

«Από τα δεκάδες προγράμματα που υλοποιούνται στον Δημόκριτο, το Πρόγραμμα Βιομηχανικών Υποτροφιών είναι σίγουρα το αγαπημένο μου», δήλωσε ο Γιώργος Νούνεσης, Πρόεδρος του Κέντρου. «Καμαρώνω για τις επιδόσεις των ταλαντούχων Υποτρόφων και χαίρομαι ιδιαίτερα για τις εξαιρετικές προοπτικές που δημιουργούνται για τη σταδιοδρομία τους».

Tο πρόγραμμα βιομηχανικών υποτροφιών στον Δημόκριτο δεν αποτελεί τη μόνη ανάλογη προσπάθεια του Ιδρύματος, παράλληλα υποστηρίζουμε άλλα δύο αντίστοιχα προγράμματα στο Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης και στο Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδος που εντάσσονται στη δράση του ΙΣΝ για στήριξη των Ελλήνων ερευνητών στη χώρα μας, στο πλαίσιο της Πρωτοβουλίας για την Επανεκκίνηση & Ενίσχυση των Νέων.

Ίσως να έχει έρθει πλέον η στιγμή να αλλάξει το αφήγημα: «Οι νέοι Έλληνες διαπρέπουν μόνο στο εξωτερικό».
#SNFBrainGain